Quản lý gà đẻ: khám phá một số thực hành và khuyến nghị tốt nhất

Hiện nay, người tiêu dùng yêu cầu quy trình sản xuất thực phẩm có nguồn gốc động vật phải xem xét cả chất lượng thành phẩm và sức khỏe, phúc lợi của tất cả vật nuôi, bao gồm cả gà đẻ trứng. Do đó, cần quản lý gà đẻ phù hợp với đặc điểm và hành vi của loài.

ChickenWatch theo dõi việc triển khai áp dụng hệ thống đảm bảo phúc lợi động vật ở các nước châu Á thông qua một bản đồ về chênh lệch tiến độ giữa các khu vực. Theo đó, ở khu vực châu Á, Đài Loan và Nhật Bản là những quốc gia đi đầu trong các thực hành đảm bảo phúc lợi động vật đối với gà đẻ, với những tiến bộ đáng kể trong triển khai hệ thống nuôi không lồng chuồng.

Ngược lại, Trung Quốc và Ấn Độ nằm trong số những quốc gia ít tiến bộ nhất, trong đó phương pháp chăn nuôi nhốt lồng trong sản xuất trứng vẫn là phương pháp tiêu chuẩn.

Một trong những phúc lợi cơ bản có thể cung cấp cho gà đẻ là hệ thống nuôi không lồng chuồng. Khi bị nhốt trong lồng, gia cầm không thể bộc lộ tập tính tự nhiên, bị căng thẳng và trạng thái tinh thần cũng như khả năng kháng bệnh bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Đây là lý do vì sao quản lý gà đẻ theo tiêu chuẩn phúc lợi động vật yêu cầu áp dụng hệ thống nuôi không lồng chuồng.

Tuy nhiên, việc chăn nuôi gà đẻ không lồng chuồng nói riêng là không đủ để đảm bảo phúc lợi cho vật nuôi; thay vào đó, cần áp dụng một loạt các thực hành tốt nhất để đảm bảo cả sức khỏe thể chất và tinh thần cho đàn gia cầm.

Vui lòng đọc tiếp nội dung phía dưới để tìm hiểu một số khuyến nghị về đảm bảo phúc lợi động vật trong quản lý gà đẻ!

Một số khía cạnh chung trong phúc lợi cho gà đẻ

Công tác quản lý gà đẻ cần được tiến hành một cách cẩn thận và có trách nhiệm ở mọi giai đoạn phát triển của vật nuôi, từ khi sinh ra, trong quá trình chăn nuôi và vận chuyển cho đến khi bị tiêu hủy. Do đó, cần áp dụng các thực hành và quy trình quản lý phù hợp để đảm bảo gà đẻ không bị sợ hãi.

Dưới đây là một số khuyến nghị để quản lý gà đẻ đúng cách:

• Hạn chế tiếng ồn không cần thiết và chuyển động đột ngột trong khu vực nuôi để tránh gây căng thẳng hoặc sợ hãi;
• Luôn chăm sóc cẩn thận để tránh khiến vật nuôi bị thương hoặc bị sợ hãi, đau đớn;
• Không nắm cánh, đuôi, chân hoặc cổ để nhấc vật nuôi;
• Việc ngược đãi và hành hạ vật nuôi trong bất kỳ giai đoạn quản lý nào cũng đều là hành vi vi phạm và bị nghiêm cấm theo luật pháp quốc gia.

Hệ thống chiếu sáng

Nên sử dụng ánh sáng tự nhiên để đảm bảo sức khỏe sinh lý của gà đẻ. Ánh sáng tự nhiên khuyến khích gia cầm đậu lên sào khi trời tối, giúp giảm tình trạng chen chúc.

Nếu không thể sử dụng hoàn toàn ánh sáng tự nhiên trong chăn nuôi gia cầm thì có thể tham khảo các thực hành sau:

• Cung cấp ánh sáng đồng đều khắp chuồng, nếu không vật nuôi sẽ tập trung ở những khu vực tối hơn và đẻ trứng trực tiếp trên lớp độn chuồng;
• Trong mỗi 24 giờ, hệ thống chiếu sáng chuồng phải đảm bảo ánh sáng nhân tạo và/hoặc ánh sáng ban ngày tự nhiên trong tối thiểu 8 giờ liên tục và thời gian tối nhân tạo hoặc theo tự nhiên kéo dài tối thiểu 6 giờ liên tục;
• Đối với ánh sáng nhân tạo, nên cài đặt chế độ giảm sáng và tăng sáng dần để mô phỏng sự thay đổi về thời gian cũng như cường độ của ánh sáng tự nhiên, sử dụng bộ điều chỉnh độ sáng, bộ điều chỉnh cường độ ánh sáng hoặc bộ hẹn giờ để hỗ trợ quản lý chiếu sáng;
• Vào ban ngày, ánh sáng phải đủ để vật nuôi có thể bộc lộ tập tính tự nhiên của loài và dễ dàng tiếp cận mọi khu vực trong chuồng;
• Cường độ ánh sáng tối thiểu tại mốc chiều cao của vật nuôi là 10 lux.

Quản lý để hạn chế tình trạng ăn thịt đồng loại

Quản lý dinh dưỡng, vệ sinh, môi trường và đào tạo nhân viên chăm sóc gà đẻ đúng cách sẽ giúp hạn chế tình trạng mổ lông lẫn nhau, dẫn đến ăn thịt đồng loại, ở gia cầm. Kiến thức và kinh nghiệm của các đơn vị chăn nuôi được xem xét để hỗ trợ quá trình xây dựng khuyến nghị về phúc lợi động vật.

Sau đây là một số thực hành giúp giảm nguy cơ ăn thịt đồng loại ở gà đẻ:

• Đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng: cần đảm bảo chế độ ăn cân bằng và nguyên liệu thô chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu về trao đổi chất, năng lượng và hành vi của vật nuôi;
• Chất độn chuồng chất lượng cao: giúp giảm tình trạng ăn thịt đồng loại bằng cách khuyến khích tắm bụi hoặc tắm cát, một tập tính tự nhiên của loài;
• Hạn chế các yếu tố kích thích: máu hoặc vết thương hở sẽ khuyến khích hành vi mổ lông nhau ở gia cầm. Do đó, cơ sở chăn nuôi cần loại bỏ các vật hoặc cấu trúc sắc nhọn có thể gây thương tích cho vật nuôi;
• Lập tức loại bỏ những cá thể bị chết: những cá thể gà đẻ bị thương hoặc chết phải được loại bỏ ngay khỏi đàn;
• Tính đồng nhất: hoạt động quản lý vật nuôi phải đảm bảo đàn gia cầm phát triển đồng đều nhất có thể về trọng lượng, sức khỏe và tình trạng lông; việc cân một mẫu gia cầm định kỳ giúp đánh giá chất lượng quản lý dinh dưỡng và vệ sinh;
• Bố trí sào đậu ở các độ cao khác nhau: cả trong giai đoạn chăn nuôi và sản xuất, sào đậu ở các độ cao khác nhau đóng vai trò là chỗ nấp cho vật nuôi;
• Ổ đẻ: ổ đẻ phải có đáy kín, ít ánh sáng để gà cảm thấy an toàn và đẻ trứng trong ổ;
• Lựa chọn: nên ưu tiên những giống gà hiền lành, thích nghi với môi trường chăn nuôi, ít mổ lông nhau và ăn thịt đồng loại;
• Điều trị mỏ: việc cắt mỏ quá mức có thể gây cảm giác đau đớn, khó chịu kéo dài, đây là một thực hành không được chấp nhận. Nếu trang trại không được trang bị để loại bỏ thực hành này thì cần áp dụng phương pháp cắt mỏ bằng tia laser hồng ngoại khi gà vẫn còn trong ổ, hoặc áp dụng phương pháp đốt điện, và chỉ được cắt phần đầu mỏ.

Có thể áp dụng các biện pháp khác để khuyến khích mài mỏ, chẳng hạn như sử dụng máng ăn có đáy lót giấy nhám hoặc bề mặt nhám, hoặc rải đá có kết cấu rỗ, xốp khắp chuồng và rắc thức ăn.

Giết mổ nhân đạo

Gà đẻ mắc một bệnh lý gây đau đớn và không có khả năng phục hồi nên được tiêu hủy theo các thực hành tốt nhất được mô tả dưới đây:

• Giết mổ nhân đạo phải được thực hiện bởi bác sĩ thú y hoặc nhân viên đã được đào tạo về thủ thuật này với điều kiện không gây đau đớn và căng thẳng cho vật nuôi;
• Phương pháp nắn trật khớp cổ được chấp nhận trong giết mổ nhân đạo, nhưng phải tuân thủ một số hạn chế nhất định, và chỉ áp dụng trong những trường hợp khẩn cấp, vì mục đích của việc này là tiêu hủy một cách nhân đạo chứ không phải là một phương pháp giết mổ thông thường;
• Việc lựa chọn phương pháp giết mổ nhân đạo sẽ phụ thuộc vào độ tuổi của vật nuôi, tình trạng sinh lý, phương tiện có sẵn để chứa vật nuôi, năng lực chuyên môn của người thực hiện thủ thuật và số lượng vật nuôi cần tiêu hủy;
• Cần đảm bảo rằng vật nuôi đã chết hẳn trước khi bỏ vào thùng chứa, máy ủ phân hoặc lò đốt;
• Theo Chương trình Tiêu hủy nhân đạo quốc gia (STEPS), phương pháp giết mổ nhân đạo thông qua nắn trật khớp cổ thủ công phải được thực hiện bởi một nhân viên đã qua đào tạo;
• Chương trình STEPS nhấn mạnh rằng chỉ được áp dụng giết mổ nhân đạo trong trường hợp khẩn cấp với mục đích tiêu hủy nhân đạo chứ không được áp dụng như một phương pháp giết mổ thông thường.

→ Tải ngay tài liệu bao gồm những thực hành tốt nhất về đảm bảo phúc lợi cho gà đẻ!

Published on April 2, 2025